FAO (Gıda ve Tarım Örgütü), insan tüketimi için üretilen gıdaların yenilebilir kısmında oluşan besin değeri ve miktarındaki azalmayı kayıp ve israf olarak tanımlamaktadır.

Dünyada aç nüfusu beslemeye yetecek kadar gıda üretilmesine rağmen hala aç nüfus sayısı ABD, Kanada ve AB'nin toplam nüfusuna eşittir. Bu gıdaların adil bölüşülmemesi ve gıda savurganlığı nedeniyle de her yıl üretilen gıdanın 1/3 ‘ü ya da %30 ’u (yaklaşık olarak 1.3 milyon ton) tüm tedarik zinciri boyunca kaybolmakta ya da israf olmaktadır. Ve yaklaşık 1/3 ‘lük gıdanın kaybolması nerdeyse 690 milyon insanın aç kalması anlamına gelmektedir. Atık miktarı gelişmişlik düzeyi, kentleşme ve ekonomik büyüme gibi faktörlerden etkilenerek ülkeler arasında değişiklik göstermektedir. Örneğin az gelişmiş ülkelerde israf ve gıda atıklarının %44 ‘ ü hasat sonrası ve işleme sırasında meydana gelirken, gelişmiş ülkelerde israf ve gıda atıklarının %40 ‘ı çoğunlukla tüketici davranışlarından kaynaklanmaktadır. Öyle ki aşırı alışveriş sonrası ürünler tüketilemeden son kullanma tarihi gelir ve çöpe gider.

Dünya, iklim değişikliği başta olmak üzere birçok sebepten gıdalarda fiyat dalgalanmalarıyla karşı karşıya kalırken mevcut gıdalarımızı en verimli şekilde kullanmak zorundayız. Açlıkla mücadele eden insanlar bir yanda dururken en azından mutfağımıza girmiş gıdalar konusunda veya marketten, manavdan gıda seçerken tasarruflu olmalıyız. Gıda savurganlığıyla ilgili bilgilerimizi güncellemeli ve duyarlılığımızı arttırmalıyız.

En basitinden birlikte başlayalım mı?

İlk gıdamız kereviz.

Mevsiminin gelmesiyle de pazarlarda, marketlerde ve manavlarda sıkça görmeye başladık. Sadece kökünü alıp sapını ve yeşilliklerini pazarda bırakırdık eskiden. Zamanla detoks içeceklerinin popülerlik kazanmasıyla yazın ortasında bile kereviz sapı aramaya ve sadece kereviz sapına 8 TL vermeye başladık. Ama şu an mevsimindeyiz ve tam aldığınız bir kerevizle 3 tarif yapabiliriz.

1 Kereviz 3 Tarif diyorum ve hemen detaylara geçiyorum.

- Yapraklarından – > Salata

- Kereviz saplarından -> Yeşil smoothie

- Kerevizin kökünden ise -> Terbiyeli kereviz yemeği

1) Salata

2)Yeşil Smoothie

3) Terbiyeli Kereviz Yemeği

Aldığımız 2 adet kerevizden 4 kişilik ailenin doyacağı kadar ana yemek ertesi gün sofranıza ekleyebileceğiniz salata çeşidi ve gün içinde vücudunuza dinçlik kazandıracağınız, yeşil detoks içeceği olarak karşımıza çıkan, fazla sebze tüketemiyorum bu şekilde sıvı olarak daha kolay tüketirim diyenler için de harika bir smoothie tarifi ..

İlerleyen günlerde 3 tarifi de detaylı olarak paylaşıyor olacağım. 

Sizlerde kereviz kullandığınız tarifleri benimle paylaşırsanız çok sevinirim. Seçenekleri birlikte çoğaltmış oluruz. Aynı zamanda Gıda İsrafı serisinin #2 paylaşımında hangi gıda için #israfason #sıfıratık diyelim? Fikirlerinizi bekliyorum. 

Sevgiyle kalın.

Kullanılan kaynakları inceleyerek daha detaylı bilgi almak isteyenler için :

1) http://www.fao.org/state-of-food-agriculture/en/

2) https://sifiratik.gov.tr/organik-atik

3) Ishangulyyev, R., Kim, S., & Lee, S. H. (2019). Understanding food loss and waste—Why are we losing and wasting food?. Foods, 8(8), 297.

4) AKSOY, M., & SOLUNOĞLU, A. GIDA İSRAFI VE “FREEGAN FOOD AKIMI”.

5) Demirbaş, N. (2018). Dünyada ve Türkiye’de gıda israfını önleme çalışmalarının değerlendirilmesi. VIII. IBANESS Kongreler Serisi, Plovdiv, Bulgaristan, 21-22.

6) DÖLEKOĞLU, C. Ö. (2017). Gıda kayıpları, israf ve toplumsal çabalar. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23(2), 179-186.